Vắc xin COVID-19 đối với bà mẹ mang thai hoặc cho con bú

Chúng ta biết gì về ảnh hưởng của COVID-19 đến những người đang mang thai?

COVID-19 có khả năng gây nguy hiểm cho tất cả mọi người. Dù nguy cơ mắc bệnh nặng và tử vong thực tế ở những người mang thai là rất thấp, nhưng nguy cơ đó lại cao hơn khi so sánh với những người không mang thai trong cùng nhóm tuổi. Những người đang mang thai có nguy cơ nhập ICU cao hơn và yêu cầu mức độ chăm sóc cao, bao gồm thông khí cơ học và có nguy cơ tử vong cao hơn nếu mắc COVID 19.

Nếu bệnh nhân của bạn đang mang thai, bệnh nhân của bạn cũng có thể thắc mắc về những rủi ro đối với thai nhi nếu bị nhiễm COVID-19. Nghiên cứu cho thấy rằng nhiễm COVID-19 có thể làm tăng nguy cơ sinh non, đặc biệt đối với những người có triệu chứng nặng. Cho đến nay, các nghiên cứu vẫn chưa xác định được bất kỳ dị tật bẩm sinh nào liên quan đến COVID-19. Mặc dù việc lây truyền vi rút từ mẹ sang con khi mang thai có thể xảy ra, đó là một tỉ lệ hiếm.

Chúng ta biết gì về tính an toàn của vắc xin mRNA COVID-19 mới đối với những người đang mang thai?

Các thử nghiệm vắc xin mRNA không cố tình chọn người tham gia là những người đang mang thai hoặc cho con bú, vì vậy hiểu biết đặc thù cho đối tượng này của chúng tôi hiện còn hạn chế. Một số người tham gia thử nghiệm vắc xin đã vô tình mang thai; 18 người trong số đó đã được tiêm vắc xin. Những thông tin cụ thể hơn có thể có trong những tháng tới. 

Trong quá trình thử nghiệm trên động vật, vắc xin mRNA không cho thấy có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hoặc gây ra bất kỳ vấn đề nào đối với việc mang thai. Ở người, chúng ta biết rằng các loại vắc xin khác thường an toàn để sử dụng trong thai kỳ - trên thực tế, thậm chí nhiều loại vắc xin còn được khuyến cáo.

Dưới đây cũng là vài thông tin quan trọng cần được biết:

• Vắc xin mRNA không chứa bất kỳ phần tử virus nào.
•  Trong vòng vài giờ hoặc vài ngày, cơ thể chúng ta loại bỏ các phần tử mARN được sử dụng trong vắc xin, vì vậy các phần tử này khó có thể tiếp cận hoặc đi qua nhau thai.
• Khả năng miễn dịch mà một người mang thai có được từ việc tiêm phòng có thể truyền qua nhau thai và có thể giúp giữ em bé an toàn sau khi sinh.

Còn về tác dụng phụ của vắc xin? Sốt được ghi nhận có thể xảy ra khi thử nghiệm vắc xin mRNA (xảy ra trong vòng một đến hai ngày sau khi tiêm chủng). Khoảng 1% đến 3% số người bị sốt sau khi tiêm liều vắc xin mRNA đầu tiên, và khoảng 15% đến 17% sau liều thứ hai. Những cơn sốt này nói chung là sốt nhẹ và có thể được kiểm soát bằng acetaminophen, một loại thuốc an toàn để dùng khi mang thai. Những cơn sốt cao, kéo dài trong thai kỳ dù hiếm xảy ra nhưng có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh.

Những điều cần lưu ý về vắc xin COVID-19 nếu bệnh nhân của bạn đang mang thai

Điều kiện tiêm vắc xin COVID khác nhau giữa các nơi. Các nhân viên y tế tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân thường được tiêm vắc xin đầu tiên, tiếp theo là những người khác có nguy cơ cao bị nhiễm COVID hoặc bị bệnh nặng vì COVID, chẳng hạn như nhân viên sơ cứu, nhân viên làm việc ở nơi đông người, những người sống ở viện dưỡng lão, người trên 75 tuổi và những người có bệnh lý nền.

Giả sử bệnh nhân của bạn có sẵn vắc xin mRNA trong khi mang thai, sẽ có một số chọn lựa cần được thảo luận giữa nhân viên y tế và bệnh nhân.

• Hãy chủng ngừa ngay khi có thuốc chủng ngừa cho bệnh nhân của bạn. Bệnh nhân của bạn có thể quyết định tiêm ngừa nếu có thêm các yếu tố nguy cơ cho các biến chứng nghiêm trọng do COVID-19 (chẳng hạn như tăng huyết áp hoặc béo phì) và/hoặc nhiều nguy cơ tiếp xúc với COVID-19 từ công việc, gia đình hoặc cộng đồng của bệnh nhân của bạn.
• Chờ cho đến khi bệnh nhân của bạn sinh xong mới chủng ngừa. Bệnh nhân của bạn có thể chọn điều này nếu mang thai là yếu tố nguy cơ duy nhất và họ có thể kiểm soát mức độ phơi nhiễm của mình bằng cách hạn chế tương tác với những người bên ngoài gia đình và sử dụng các biện pháp bảo vệ (đeo khẩu trang, rửa tay và giữ khoảng cách).
• Xem xét các phương pháp để điều chỉnh mức độ phơi nhiễm của bệnh nhân của bạn với COVID-19 và có thể trì hoãn việc tiêm vắc xin. Hầu hết mọi người đều có một số yếu tố nguy cơ và một số yếu tố tiếp xúc không kiểm soát được. Nếu mô tả này phù hợp với bệnh nhân của bạn, họ có nhiều sự lựa chọn. Bệnh nhân của bạn có thể điều chỉnh mức độ phơi nhiễm của mình và hoãn việc tiêm chủng cho đến tam cá nguyệt thứ hai – thời điểm nguy cơ sẩy thai tự nhiên thấp hơn. Hoặc họ có thể chọn trì hoãn việc tiêm chủng cho đến khi trẻ được sinh ra.
• Chờ một loại vắc xin truyền thống tương tự như vắc xin cúm hoặc vắc xin Tdap. Các vắc xin này đang được phát triển nhưng chưa được chấp thuận ở Hoa Kỳ. Các chuyên gia có nhiều kinh nghiệm hơn về việc sử dụng các loại vắc xin này ở những người đang mang thai. Tuy nhiên, tùy thuộc vào mức độ phơi nhiễm của bệnh nhân của bạn với COVID-19 và nguy cơ bị bệnh nghiêm trọng nếu họ bị nhiễm COVID, cách tốt nhất có thể là tiêm vắc xin mRNA.

Nếu bệnh nhân của bạn đang cân nhắc trì hoãn việc tiêm vắc xin, hãy tìm hiểu xem liệu sau này họ còn được cung cấp vắc xin hay không. Câu trả lời có thể khác nhau tùy thuộc vào nguồn cung cấp vắc xin COVID và chương trình tiêm chủng tại nơi bệnh nhân của bạn sống.
Một lưu ý nữa về thời điểm: Chủng ngừa cúm và vắc xin Tdap (uốn ván, bạch hầu, ho gà) được khuyến cáo thường xuyên trong thai kỳ. Nếu bệnh nhân của bạn chọn chủng ngừa COVID-19 trong khi mang thai hoặc sau khi sinh, CDC khuyến nghị nên lên lịch tiêm ít nhất 14 ngày trước hoặc 14 ngày sau bất kỳ lần chủng ngừa nào khác.