Cảnh báo: thiếu Iod đã không còn là vấn đề riêng của các nước đang phát triển nữa rồi!
5 phút đọc
/
Dinh dưỡng, sức khỏe và sống khỏe
Béo phì
Sự tái xuất hiện của tình trạng thiếu hụt Iod ở các nước phát triển (các quốc gia công nghiệp) làm dấy lên mối quan ngại về sức khỏe cộng đồng và tính cấp thiết của các chương trình bổ sung hay tăng cường dinh dưỡng. Mặc dù công cuộc giảm thiểu tỷ lệ thiếu hụt Iod trong thời gian mang thai và cho con bú ở quy mô toàn cầu đã đạt được một số thành tựu nhất định, các nghiên cứu gần đây đã thấy tình trạng thiếu Iod ở các bà mẹ xảy ra ngay cả ở những khu vực được cho là có nguồn Iod đầy đủ, dựa trên số liệu mới được công bố trên tạp chí Nutrients.
Các nhà nghiên cứu từ Đại Học Surrey, Vương Quốc Anh, và Bệnh viện Riotinto, Huelva, Tây Ban Nha nhìn nhận rằng tình trạng thiếu Iod ở phụ nữ trong thời kỳ mang thai và cho con bú, cùng với sự thiếu hụt [Iod] trong 2 năm đầu đời đã được công nhận rộng rãi là gây nên hậu quả tiêu cực về năng lực nhận thức – bao gồm chậm phát triển kỹ năng nói, hạn chế phát triển kỹ năng đọc và kỹ năng học tập.
Đồng thời, nhóm nghiên cứu đưa ra một viễn cảnh mới: Đi kèm theo sự suy giảm khả năng nhận thức là các chứng rối loạn hành vi như tự kỷ hay hội chứng tăng động/ kém tập trung (ADHD). Gần đây, nhiều bằng chứng khoa học cho thấy nguy cơ mắc ADHD tăng cao ở trẻ trong trường hợp người mẹ có nồng độ hormone tuyến giáp bất thường trong thời kỳ đầu của thai kỳ.
“Iod đóng vai trò thiết yếu trong những giai đoạn đầu của quá trình phát triển, bởi vì não bộ của thai nhi phụ thuộc rất nhiều vào nguồn cung cấp Iod và không thể thay thế bằng bất kỳ dưỡng chất nào khác. Thế nên dung nạp Iod với liều lượng phù hợp trong thai kỳ là điều kiện tiên quyết để phát triển tối ưu hệ thần kinh của bé.” – trích từ nhận định của đồng tác giả bài báo, Bác sĩ Inés Velasco của Bệnh viện Riotinto, Khoa Nhi – Sản – Phụ khoa.
Các nhà nghiên cứu giải thích rằng các thử nghiệm ở quy mô phòng thí nghiệm cho thấy sự thiếu hụt Iod dẫn đến các rối loạn không thể thay đổi được ở sự cấu tạo tế bào vỏ não. Những rối loạn này khiến các neurons di chuyển bất thường, từ đó kềm hãm sự phát triển khả năng nhận thức.
Tại các nước phát triển
Có lẽ phát hiện đáng kinh ngạc nhất là quan niệm sự thiếu hụt Iod chỉ xảy ra ở một số vùng nhất định, hoặc chỉ xảy ra trong điều kiện vô cùng nghèo khó, không còn chính xác nữa.
Bác sĩ Velasco nhận định: “Từ lâu lắm rồi, vấn đề thiếu Iod được cho là chỉ diễn ra tại một vài vùng địa lý nhất định, và trong các điều kiện rủi ro cao (nghèo túng, thiếu dinh dưỡng). Bây giờ thì quan điểm này không còn đúng nữa rồi”.
Bà giải thích thêm: “Tuy những hậu quả lâm sàng nghiêm trọng nhất phát sinh từ sự thiếu hụt Iod trong thai kỳ đã và đang được khắc phục không ngừng thông qua chương trình [khuyến cáo] sử dụng muối Iod và các chiến dịch tăng cường/ bổ sung Iod dành cho cộng đồng, sự tái xuất hiện chứng thiếu Iod ở các nước phát triển đã khơi lại mối lo ngại về những ảnh hưởng tiêu cực lên khả năng nhận thức gây ra bởi sự thiếu hụt này”.
Cần có sự giáo dục, tuyên truyền không ngừng nghỉ
Theo Bác sĩ Velasco, “Cần phải giải thích rõ ràng vai trò của sự thiếu hụt Iod đối với các vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng sau”.
“Với tư cách là nhà nghiên cứu, chúng tôi cần phải phổ cập tính thiết yếu của tình trạng dinh dưỡng đầy đủ – Iod – vào giai đoạn khởi đầu của sự sống và xuyên suốt thời kỳ thơ ấu để đạt được hiệu quả tối đa trong quá trình phát triển hệ thần kinh”.
Bác sĩ Velasco cho biết, “Để loại bỏ hoàn toàn chứng thiếu hụt Iod cần có sự hợp tác rộng rãi của tất cả các đơn vị liên quan”.
“Thiếu Iod vẫn còn là một vấn đề sức khỏe cộng đồng, tồn tại trên khắp thế giới, đồng thời để xóa bỏ hoàn toàn vấn đề này, các bộ phận y tế có thẩm quyền cần thực hiện trọng trách một cách hết sức nghiêm túc”.
“Cần có các hướng tiếp cận đa ngành (cộng đồng khoa học, hệ thống chăm sóc sức khỏe, viện nghiên cứu cộng đồng) để đảm bảo sự hấp thu đầy đủ Iod cho phần tử nhạy cảm nhất dân số (phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh dưới 2 tuổi)”, Velasco kết luận.
Source: NutrientsVolume 10, issue 3, article 290, doi:10.3390/nu10030290
“Iodine as Essential Nutrient during the First 1000 Days of Life”
Authors: Inés Velasco, Sarah C. Bath and Margaret P. Rayman
Các nhà nghiên cứu từ Đại Học Surrey, Vương Quốc Anh, và Bệnh viện Riotinto, Huelva, Tây Ban Nha nhìn nhận rằng tình trạng thiếu Iod ở phụ nữ trong thời kỳ mang thai và cho con bú, cùng với sự thiếu hụt [Iod] trong 2 năm đầu đời đã được công nhận rộng rãi là gây nên hậu quả tiêu cực về năng lực nhận thức – bao gồm chậm phát triển kỹ năng nói, hạn chế phát triển kỹ năng đọc và kỹ năng học tập.
Đồng thời, nhóm nghiên cứu đưa ra một viễn cảnh mới: Đi kèm theo sự suy giảm khả năng nhận thức là các chứng rối loạn hành vi như tự kỷ hay hội chứng tăng động/ kém tập trung (ADHD). Gần đây, nhiều bằng chứng khoa học cho thấy nguy cơ mắc ADHD tăng cao ở trẻ trong trường hợp người mẹ có nồng độ hormone tuyến giáp bất thường trong thời kỳ đầu của thai kỳ.
“Iod đóng vai trò thiết yếu trong những giai đoạn đầu của quá trình phát triển, bởi vì não bộ của thai nhi phụ thuộc rất nhiều vào nguồn cung cấp Iod và không thể thay thế bằng bất kỳ dưỡng chất nào khác. Thế nên dung nạp Iod với liều lượng phù hợp trong thai kỳ là điều kiện tiên quyết để phát triển tối ưu hệ thần kinh của bé.” – trích từ nhận định của đồng tác giả bài báo, Bác sĩ Inés Velasco của Bệnh viện Riotinto, Khoa Nhi – Sản – Phụ khoa.
Các nhà nghiên cứu giải thích rằng các thử nghiệm ở quy mô phòng thí nghiệm cho thấy sự thiếu hụt Iod dẫn đến các rối loạn không thể thay đổi được ở sự cấu tạo tế bào vỏ não. Những rối loạn này khiến các neurons di chuyển bất thường, từ đó kềm hãm sự phát triển khả năng nhận thức.
Tại các nước phát triển
Có lẽ phát hiện đáng kinh ngạc nhất là quan niệm sự thiếu hụt Iod chỉ xảy ra ở một số vùng nhất định, hoặc chỉ xảy ra trong điều kiện vô cùng nghèo khó, không còn chính xác nữa.
Bác sĩ Velasco nhận định: “Từ lâu lắm rồi, vấn đề thiếu Iod được cho là chỉ diễn ra tại một vài vùng địa lý nhất định, và trong các điều kiện rủi ro cao (nghèo túng, thiếu dinh dưỡng). Bây giờ thì quan điểm này không còn đúng nữa rồi”.
Bà giải thích thêm: “Tuy những hậu quả lâm sàng nghiêm trọng nhất phát sinh từ sự thiếu hụt Iod trong thai kỳ đã và đang được khắc phục không ngừng thông qua chương trình [khuyến cáo] sử dụng muối Iod và các chiến dịch tăng cường/ bổ sung Iod dành cho cộng đồng, sự tái xuất hiện chứng thiếu Iod ở các nước phát triển đã khơi lại mối lo ngại về những ảnh hưởng tiêu cực lên khả năng nhận thức gây ra bởi sự thiếu hụt này”.
Cần có sự giáo dục, tuyên truyền không ngừng nghỉ
Theo Bác sĩ Velasco, “Cần phải giải thích rõ ràng vai trò của sự thiếu hụt Iod đối với các vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng sau”.
“Với tư cách là nhà nghiên cứu, chúng tôi cần phải phổ cập tính thiết yếu của tình trạng dinh dưỡng đầy đủ – Iod – vào giai đoạn khởi đầu của sự sống và xuyên suốt thời kỳ thơ ấu để đạt được hiệu quả tối đa trong quá trình phát triển hệ thần kinh”.
Bác sĩ Velasco cho biết, “Để loại bỏ hoàn toàn chứng thiếu hụt Iod cần có sự hợp tác rộng rãi của tất cả các đơn vị liên quan”.
“Thiếu Iod vẫn còn là một vấn đề sức khỏe cộng đồng, tồn tại trên khắp thế giới, đồng thời để xóa bỏ hoàn toàn vấn đề này, các bộ phận y tế có thẩm quyền cần thực hiện trọng trách một cách hết sức nghiêm túc”.
“Cần có các hướng tiếp cận đa ngành (cộng đồng khoa học, hệ thống chăm sóc sức khỏe, viện nghiên cứu cộng đồng) để đảm bảo sự hấp thu đầy đủ Iod cho phần tử nhạy cảm nhất dân số (phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh dưới 2 tuổi)”, Velasco kết luận.
Source: NutrientsVolume 10, issue 3, article 290, doi:10.3390/nu10030290
“Iodine as Essential Nutrient during the First 1000 Days of Life”
Authors: Inés Velasco, Sarah C. Bath and Margaret P. Rayman
