Các thách thức trong việc diễn giải các triệu chứng không đặc hiệu là nguyên nhân khiến chẩn đoán trễ dị ứng với protein sữa bò (Cow’s milk protein allergy - CMPA)

7 phút đọc /
Dinh dưỡng, sức khỏe và sống khỏe
•   Thiếu kiến thức về các triệu chứng của dị ứng với protein sữa bò (cow’s milk protein allergy CMPA).
•   Công cụ nhận biết CMPA mới đã được phát triển để các chuyên gia chăm sóc sức khỏe ban đầu xác định các đánh giá sớm hơn.

Vevey, Thụy Sĩ - Báo cáo của các chuyên gia tại Hội nghị của Hiệp Hội Tiêu hóa, Gan và Dinh Dưỡng Nhi Khoa Châu Âu - ESPGHAN1 vào tháng 05 năm 2015 đã chia sẻ nghiên cứu cho thấy rằng việc xử trí thích hợp dị ứng với protein sữa bò (CMPA) - một trong những dị ứng thức ăn thường xảy ra nhất ở trẻ nhũ nhi và trẻ nhỏ [2,3] - thường bị chậm trễ hàng tháng trước khi một chẩn đoán chính xác được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa nhi và trước khi một chế độ ăn uống điều trị loại bỏ được chỉ định, chế độ ăn uống này thường chứa một loại sữa công thức giảm dị ứng thủy phân toàn phần.

Phát biểu tại Hội thảo Vệ tinh của Viện Dinh Dưỡng Nestlé " Dị ứng với protein sữa bò: Làm thế nào chúng ta có thể cải thiện các tiêu chuẩn chăm sóc trong thực hành nhi khoa", Giáo sư Vandenplas của Bệnh viện Hàn Lâm Brussels, cho biết: "Chỉ một số ít trường hợp trẻ có phản ứng tức thời với sữa bò cho phép xác định dị ứng với protein sữa bò CMPA được dễ dàng; trong đa số trường hợp, chính vì các thách thức mà các chuyên gia chăm sóc sức khỏe ban đầu phải đối mặt khi diễn giải sự trộn lẫn của các triệu chứng, mà có thể phải cần có một khoảng thời gian kéo dài đáng kể trước khi có được chẩn đoán của bác sĩ chuyên khoa và áp dụng chế độ ăn uống điều trị. Sự chậm trễ này có thể gây hại, cũng như gây nguy hiểm, cho sự phát triển khỏe mạnh của trẻ."

Khó khăn trong việc diễn giải các triệu chứng không đặc hiệu bao gồm khóc, nôn trớ, phân quá cứng hoặc quá mềm, các vấn đề về da và hô hấp. Không có chỉ dấu sinh học chắc chắn nào cho dị ứng với protein sữa bò CMPA, và việc chẩn đoán trong phần lớn các trường hợp được xác định bởi một chế độ ăn loại trừ và phép thử thức ăn.

Chủ tọa phiên báo cáo và là người đồng trình bày, Giáo sư Sibylle Koletzko, Bệnh viện Nhi Hauner, Munich, chỉ ra rằng các nghiên cứu phản ánh các nhầm lẫn hiện nay không chỉ là về việc giải thích các phản ứng qua trung gian IgE và không qua trung gian IgE, mà còn về cách áp dụng các hướng dẫn hiện tại của ESPGHAN, ví dụ như một nghiên cứu thí điểm gần đây ở Đức và Hungary cho thấy sự thiếu hiểu biết về các hướng dẫn liên quan đến việc khi nào thì chuyển sang chế độ ăn uống loại trừ và phép thử thức ăn để xác định chẩn đoán: "Hành trình để bệnh nhân có được chẩn đoán chính xác thường kéo dài vì các chuyên gia chăm sóc sức khỏe ban đầu phải vật lộn để diễn giải các dấu hiệu phức tạp cũng như có liên quan đến một loạt các tình trạng dị ứng và không dung nạp thức ăn khác. Đã có vài bước tiến trong cách tiếp cận điều trị kể từ khi nghiên cứu EuroPrevall cho thấy rằng thời gian chậm trễ giữa các lần xuất hiện của các triệu chứng và các phép thử thức ăn có thể là 2 - 7 tháng. Nghiên cứu EuroPrevall ủng hộ mạnh mẽ việc xác nhận dị ứng với protein sữa bò CMPA qua trung gian IgE, trong khi các trường hợp có các biểu hiện trên đường tiêu hóa không đặc hiệu âm tính đối với IgE đặc hiệu lại không được phát hiện do thiết kế nghiên cứu. Nhiều trẻ em với các biểu hiện không qua trung gian IgE đã được tìm thấy với mức độ nghi ngờ cao hơn. [4, 5]"

Công cụ nhận biết triệu chứng mới

Giáo sư Vandenplas tập trung vào một công cụ nhận biết mới được thiết kế để giúp các chuyên gia chăm sóc sức khỏe ban đầu phát hiện và đánh giá các triệu chứng không đặc hiệu sớm hơn. Công Cụ Ghi Nhận Điểm Số Liên Quan Đến Triệu Chứng Sữa Bò (Cows Milk Related Symptom Scoring - CoMiSS)6  đã được phát triển bởi một nhóm gồm 11 chuyên gia, dưới sự chủ trì của GS. Vandenplas. Nó được thiết kế để cho phép các chuyên gia chăm sóc sức khỏe ban đầu đánh giá dễ dàng hơn một tập hợp các triệu chứng không đặc hiệu của các hệ cơ quan khác nhau liên quan đến dị ứng với protein sữa bò CMPA - bao gồm các triệu chứng khóc, nôn trớ, phân, da và đường hô hấp. CoMiSS mất từ 5 đến 15 phút để hoàn thành trong sự hợp tác với trẻ và cha mẹ. GS. Vandenplas nói "Việc sử dụng CoMiSS bởi các chuyên gia chăm sóc sức khỏe ban đầu có thể giúp gia tăng nhận biết về nguy cơ của dị ứng với protein sữa bò CMPA ở giai đoạn sớm hơn. Dữ liệu ban đầu cho thấy khả năng dự đoán của công cụ này trong việc xác định trẻ có nguy cơ dị ứng với protein sữa bò CMPA là 80%. [6] Đây là một công cụ nhanh chóng và dễ sử dụng, và kể từ khi ra mắt vào tháng tư, nó ngày càng được sử dụng nhiều hơn. Để khuyến khích việc sử dụng nhiều hơn nữa, công cụ này sẽ được đưa đến các trung tâm nghiên cứu ở các nước khác nhau để thẩm định và xác định vai trò của nó trong việc phát hiện trẻ có triệu chứng dị ứng với protein sữa bò CMPA sớm hơn so với hiện tại."

Giáo sư Sibylle Koletzko nhắc lại rằng chẩn đoán chính xác và sớm là mục tiêu đã được đề ra trong các hướng dẫn có liên quan của ESPGHAN 2012 : [7] “Nếu không có một kiểm tra chẩn đoán phù hợp, bao gồm cả quy trình thử thức ăn, nguy cơ chẩn đoán quá mức hoặc dưới mức là rất cao và do đó dẫn đến điều trị quá mức và dưới mức. Một chẩn đoán chính xác cho phép chỉ định các chế độ ăn uống thích hợp nhằm tác động đến trẻ để hỗ trợ cho sự tăng trưởng và phát triển bình thường của trẻ.”

Hội thảo với sự tham gia của các chuyên gia để xem xét và thảo luận về sự phát triển của CoMiSS đã được tổ chức vào tháng 9 năm 2014, được hỗ trợ bởi một khoản trợ cấp không  giới hạn từ Nestlé Health Science. Công cụ CoMiSS và báo cáo của hội thảo chuyên gia hiện đã có tại Nestlé Health Science. Nó sẽ sớm được công bố bằng các ngôn ngữ khác nhau và trên các trang web của Nestlé Health Science ở các quốc gia.